Ostatnie spojrzenie zmarłego na jezioro…

Czyli rozpoznanie rytuałów pogrzebowych społeczności zamieszkujących obszar Pojezierza Mrągowskiego.

Ostatnie spojrzenie zmarłego na jezioro…

Czyli rozpoznanie rytuałów pogrzebowych społeczności
zamieszkujących obszar Pojezierza Mrągowskiego.

Ostatnie spojrzenie zmarłego na jezioro… – eschatologiczne wierzenia mieszkańców Pojezierza Mrągowskiego (od pierwszych wieków naszej ery do schyłku starożytności) i ich powiązania z środowiskiem naturalnym

Czytaj dalej

Rejon Warmii i Mazur, poetycko określany mianem Atlantydy Północy, stanowi niedocenione źródło do poznania barbarzyńskich społeczności z pierwszych wieków naszej ery. Odpowiedzialny jest za to w głównej mierze stan badań nad stanowiskami archeologicznymi (masowo eksplorowanymi przed II wojną światową, lecz rzadko i przeważnie nieadekwatnie publikowanymi), opierający się, w głównej mierze na spuściźnie naukowej archeologów, związanych z ośrodkami w Królewcu czy Berlinie. Mimo licznych prac wykopaliskowych prowadzonych pod koniec XIX i na początku XX wieku oraz informacjami o pozyskaniu ogromnej ilości zabytków, nasza wiedza o ludności zamieszkującej te regiony nadal jest wybrakowana. Do niedawna jedynym źródłem informacji o dawnych mieszkańcach Warmii i Mazur były cmentarzyska, znajdujące się w centrum zainteresowań badaczy. Również powojenne badania wykopaliskowe koncentrowały się głównie na materialnych śladach, z pominięciem ich aspektów symbolicznych, które są nieodłącznym elementem życia każdego człowieka – żyjącego obecnie bądź w przeszłości. Szczególnie słabo rozpoznana jest dalej sfera sacrum, której podstawą był otaczający świat – natura.

Cmentarzysko w Miętkich

Stanowisko nr 1 w Miętkich (niem. Mingfen) jest rozległym kompleksem sepulkralnym, na który składają się dwa, archiwalne cmentarzyska ciałopalne. Położony jest on w południowej części Pojezierza Mrągowskiego, na zachodnim brzegu Jeziora Słupek. Całość uznawana jest najbogatszą i największą nekropolę z okresu wpływów rzymskich i okresu wędrówek ludów na Warmii i Mazurach.

Czytaj dalej

Cmentarzysko w Kosewie

Miejscowość Kosewo (niem. Kossewen) to wyjątkowe miejsce na archeologicznej mapie nie tylko Pojezierza Mrągowskiego, ale także całej Warmii i Mazur. Znajduje się ona na południowy-zachód od Mrągowa i położone jest w otoczeniu czterech jezior: Juksty, Probarskiego, Kuc i Zjadłe. Jeszcze przed wojną na terenie wsi zlokalizowano aż trzy cmentarzyska, związane z okresami wpływów rzymskich i wędrówek ludów, co świadczy o intensywnym zasiedleniu tego obszaru w starożytności.

Czytaj dalej

Cmentarzysko w Samławkach

Stanowisko w Samławkach (niem. Samlack) to płaskie cmentarzysko ciałopalne, położone w mikroregionie Jezior Legińskiego i Widryńskiego, w północnej części Pojezierza Mrągowskiego. Stanowi ona unikatowe odkrycie ostatnich lat na archeologicznej mapie Warmii i Mazur, ponieważ stanowi jedną z niewielu do tej pory znanych nekropoli, która nie było najprawdopodobniej znana badaczom z przedwojennego Królewca.

Czytaj dalej

Środowisko a obrządek pogrzebowy

Aby lepiej poznać wierzenia dawnych Bałtów należy się pochylić nad otaczającym ich w starożytności krajobrazie – zarówno tym naturalnym, jak i kulturowym. Do tego celu zastosowane zostanie spektrum badań interdyscyplinarnych, łączących archeologię z botaniką, geografią, a nawet informatyką.

„Pochówki są najciekawszymi, ale też trudnymi obiektami badań archeologicznych. Ich wciąż jeszcze całkiem niewykorzystany potencjał badawczy w pełni uzasadnia przekonanie, że „[…] to groby są kluczem do poznania przeszłych społeczności”.
Przemysław Urbańczyk
Trudna historia zwłok

Zespół badawczy

Aleksandra Barejko

Kierownik Projektu
Ukończyła studia licencjackie i magisterskie w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego. Obecna doktorantka Szkoły Doktorskiej Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Warszawskiego, związana z Katedrą Archeologii Barbaricum i Prowincji Rzymskich Wydziały Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego.
W projekcie odpowiedzialna jest za koordynowanie poszczególnych etapów badań.

Prof. UW, dr hab. Bartosz Kontny

Opiekun merytoryczny
Dziekan Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego. Specjalista od starożytnego uzbrojenia – od epoki żelaza po okres wędrówek ludów w barbarzyńskiej Europie. Uczestniczył w licznych kwerendach archiwalnych oraz bibliotecznych w polskich i europejskich instytucjach naukowych.Wystąpił na wielu międzynarodowych konferencjach oraz jest autorem około 150 artykułów.

Grzegorz Skrzyński

Wykonawca w projekcie
Biolog, absolwent Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, specjalizujący się w archeobotanicznych analizach makroskopowych szczątków roślinnych, antrakologii i ksylologii. Adiunkt muzealny w Dziale Paleobotaniki i wicedyrektor PAN Muzeum Ziemi w Warszawie. Kierował grantem NCN oraz był wykonawcą w licznych krajowych i międzynarodowych projektach badawczych.

Galeria

Cmentarzysko w Miętkich, Kosewie, Samławkach